Tulisen struktur wacan eksposisi Gamelan Jawa
Tulisen struktur wacan eksposisi Gamelan Jawa!
Wangsulan:
TESIS:
Gamelan Jawa iku salah sijining gamelan sing ana ing Jawa Tengah uga Yogyakarta lan sebagean Jawa Timur. Musik gamelan Jawa iki beda karo musik gamelan saka dhaerah liya. Musik gamelan Jawa lumrahe duwe nada luwih alus lan luwih alon. Beda karo musik gamelan Bali sing duwe nada luwih cepet, uga gamelan Sunda sing swara musike nglaras banget lan dikantheni swara suling.
ARGUMENTASI:
Gamelan Jawa iku duwe nada pentatonis lan nduweni rong laras, yaiku laras slendro lan pelog. Laras slendro nduweni urutan nada 1 2 3 5 6 (ji ro lu ma nem). Ing Jawa, ana telung pathet, yaiku pathet nem, pathet sanga, lan pathet manyura. Urutan iki umume kanggo pagelaran wayang. Laras pelog nduweni nada-nada 1 2 3 4 5 6 7 (ji ro lu pat ma nem pi). Ing Jawa, ana telung pathet, yaiku pathet nem, pathet lima, lan pathet barang.
Piranti gamelan Jawa bisa dikelompokake dadi patang bagean, yaiku gongan, balungan, panerusan, lan kendhang. Gong, kempyang, kethuk, kempul, lan kenong kalebu gongan. Balungan iku awujud melodhi ing gamelan. Dadi ing jinis musik gamelan iki inti melodhine ana ing rerangken swara balungan iki. Sing kalebu balungan yaiku saron panerus, saron barung, demung, lan slenthem. Saron demung utawa asring diarani demung iku salah sijining piranti gamelan Jawa sing ditabuh lan kalebu kelompok piranti saron. Iki jinis saron paling gedhe ukurane, sing paling cilik peking, sing tengah-tengah saron barung, lan demung. Ana rong jinis saron demung, yaiku pelog demung lan slendro demung. Piranti panerus iki duwe laras beda-beda. Wilah saron demung iki paling gedhe ing kelompok saron, ukuran dawane kira-kira 35,5 cm lan ambane 9 cm. Saron demung duwe swara paling cendhek ing kelompok saron.
Panerusan yaiku bonang, gender, gambang, siter, lan rebab. Bonang barung yaiku salah sijining bagean perangkat gamelan Jawa kang nduweni wujud pencu, banjur diarani wujud pencon. Laras slendro wilahe ana 12, dene laras pelog wilahe ana 14. Bonang barung manggone ing rancakan saka kayu kang wujude kaya amben. Pencon kuwi mau ditata ing rancakan ditumpangake ing tali kang diarani pluntur.
Bonang barung ditabuh nganggo kayu kang cacahe loro, kayu kuwi mau sing bagean dhuwur diblebed nganggo kain lan pluntur. Carane nabuh bonang kuwi ana akeh, kaya ta pola tabuhan nggembyang, mipil, imbal, sekaran, klenengan, lan liya-liyane. Bonang barung gunane kanggo mbukani gendhing. Saliyane kuwi, bonang barung uga bisa kanggo nuntun alur gendhing. Kusus ing pola mipil, bonang barung bisa kanggo nuntun instrumen liyane. Bonang barung ora bisa dadi lagu penuntun, nanging gabungane karo bonang panerus gawe pola lagu lan ing aksen-aksen penting bonang gawe sekaran kang biyasane ana ing akir cakepan tembang.
Kendhang iku salah sijining piranti gamelan Jawa sing ditabuh nganggo gabungan antarane tlapakan karo driji, dadi ora nganggo tabuh. Ing musik modheren, piranti iki digolongake piranti perkusi. Kendhang diselehake ing wadhah panyangga saka kayu sing wujude memper aksara Y. Kendhang ing musik gamelan kanggo mimpin lan ngarahake musik. Kendhang nduweni jinis lan ukuran kang werna-werna. Ukurane kendhang antarane 20 cm nganti 45 cm. Kendhang wujude kaya drum lan diunekake kanthi cara ditabuh. Saben kelompok piranti gamelan iku nduweni fungsi dhewe-dhewe kanggo nggawe swara sing harmonis.
PENEGASAN ULANG:
Gamelan Jawa duwe aturan-aturan sing wis baku, ing antarane ketata saka pirang-pirang rambahan lan pathet utawa jero cetheking swara, uga ana aturan sampak utawa cepet rendhete laku sing wis baku, uga ana watesan-watesan gongan lan melodhine wis diatur ing bagean-bagean sing saben-saben ketata patang gatra. Filosofi kang digambarake sajroning piranti gamelan yaiku selaras antarane jasmani lan rohani, selaras antarane omongan lan tumindak saengga mujudake rasa pangrasa ing sasama. Wujud nyata ing musik gamelan Jawa yaiku gesekan tali rebab, swara kenong, slenthem, kendhang lan gambang, uga swara gong kanggo nutup irama. Gamelan Jawa biyasane dienggo ngiringi pagelaran wayang lan tari. Saliyane musik gamelan Jawa, uga ana swara sindhen kang nembangake lancaran, ladrang, lan gendhing-gendhing Jawa.
Post a Comment for "Tulisen struktur wacan eksposisi Gamelan Jawa"